Studiereis Phoenix
Dinsdag in alle vroegte maken we ons klaar voor de vlucht naar Phoenix. Van de regen naar de blauwe luchten en temperaturen van rond de dertig graden. In maart. Een wandeling door downtown Phoenix, een wat anonieme omgeving die echter met de jaren wel wat vriendelijker aan het worden is. Een vroeger enorme en lege vlakte aan Central Avenue in het hart van downtown is inmiddels omgetoverd in een nieuwbouw met wat winkels en horeca, en een beetje groen. En er rijdt een tram! Net als Los Angeles is in Phoenix nu ook aandacht voor openbaar verboer. Dat is echt nieuw in deze autostad. Je kunt er zelfs mee naar de luchthaven. Een beetje weggedrukt naast de hoogbouw ligt het Heritage Square. Slechts een paar gebouwen herinnert nog aan de eerste jaren van Phoenix. Nu zien we een agglomeratie van zo’n 80 bij 80 kilometer opgebouwd in een grid van 1 mijl bij een mijl (1,6 bij 1,6 kilometer) waarbinnen woonbuurtjes en andere functies een plek hebben gekregen. Phoenix is ook vooral een platte koek, met slechts in downtown en midtown hoogbouw. Aan ruimte was nooit een gebrek. Ik kan me zo voorstellen dat een eerste kennismaking met Phoenix geen enthousiasme opwekt. Zeker als je Phoenix bekijkt door een Europese bril en de stad al dan niet bewust vergelijkt met een Europese wereldstad waaraan eeuw na eeuw ma eeuw aan gesleuteld is, kom je bedrogen uit. Deze stad moet je echt leren kennen. Op allerlei plekken gebeurt er wel iets, zoals we ’s avonds al ervaren in een nieuw restaurant, de Culinary Dropout. Lekker eten in een omgeving die in geen enkele wereldstad zou misstaan. En even ten noorden van downtown ligt het Arts District, volgens de krant USA Today één van de meest opvallende kunst communities in de VS. De honderden muurschilderingen in de Roosevelt Row zijn hiervan het zichtbare voorbeeld.

Downtown Phoenix

Downtown Phoenix

Culinary Dropout

Culinary Dropout

God’s little waiting place
Casa de Sol Resort East is onze eerste bestemming. Een buurt met zo’n 500 woningen achter een hek. Interessant is dat dit hek niet staat om een rijke buurt, maar om een doorsnee buurt, of zelfs wat minder dan gemiddeld. De woningen doen hier tussen 4.500 en 200.000 euro, waarnaast er een leasebedrag van maandelijks 630 euro voor de grond moet worden afgedragen. Deze is in eigendom van het equity bedrijf dat de zaak runt. Kim Nelson ontvangt ons. Zij is de marketeer van Casa del Sol Resort East, en met haar uitbundige haardos is ze haast een alter ego van de bewoners. “God’s little waiting place”, zegt ze over haar buurt, of eigenlijk vakantiepark, want tussen de vele huizen staat ook een aantal RV’s, campers die waarschijnlijk niet vaak van hun plek komen. Mensen verhuizen niet meer uit Casa del Sol. Ja, naar een verzorgingshuis als dat moet. Nieuwbouw huizen zijn er niet, dus Kim zet zit vooral in voor de tweedehands markt. Daarbij komt ze misschien wel 500 plattegronden tegen. Alle huizen, prefab en over de weg vanuit een werkplaats hier naartoe gebracht, lijken van elkaar te verschillen. Maar dat is wellicht een oppervlakkige blik.

Kim

Kim, Casa del Sol

Festival
De woensdag is de dag voor de active adult communities, wijken gericht op de niet-zorgbehoevende senior. Seniorensteden, zeg maar. De nieuwste van de twee die we bezoeken is Sun City Festival, zo’n vijftig kilometer ten westen van downtown, midden in de Sonora woestijn. “Het wordt steeds moeilijker grote stukken grond te verwerven voor wijken als de onze, dat uiteindelijk 7.200 woningen moet gaan omvatten”, zegt Ken Plonski, de marketing manager alhier. Inmiddels zijn er 2.200 opgeleverd, waarvan een deel verkocht is aan snowbirds, de overwinteraars uit het noorden. Voor 180.000 euro heb je al een woning in Sun City Festival. De grootste en duurste van de 8 beschikbare woningtypen, die elk in een modelstraat zijn opgesteld is ook nog onder de drie ton geprijsd. Met opties en een grotere kavel langs de golfbaan of aan water kan dat wel oplopen boven vier ton. “Kijk”, zegt Ken, “mijn vrouw en ik hebben dit type, de Pursuit, gekozen. Wij wonen hier zelf ook. Heerlijk”. Belangrijk in Festival is het clubhuis, dat er dan ook erg aantrekkelijk uitziet. Een fantastisch zwembad completeert de warm ingerichte zalen en kamers. De kosten voor een huishouden: maandelijks 120 euro. Elk koper betaalt ook eenmalig een introductie fee van 800 euro voor de voorzieningen. Dat geldt dus ook de kopers van een bestaande woning. Zo blijven we geld in kas hebben voor de exploitatie. Deze is nu in handen van ontwikkelaar Del Webb, maar wordt afgebouwd naar de voltooiing toe. Dan komt de exploitatie in handen van de HOA, de Home Owners Association.

Sun City Festival

Sun City Festival

Ik krijg er veel meer voor terug
Een verregaande vorm van bewonersbemoeienis in de exploitatie is te ontdekken in Sun City, de eerste. Ontwikkeld vanaf 1960 is een stad opstaan waar nu 43.000 senioren wonen en war senioren en anderen werken. Sun City is een vrijstaat, één van de twee “unincorporated cities” die de VS rijk is. De ander ligt er vlak naast, Sun City West. Bijzonder aan Sun City is dat op basis van de waarden nabuurschap en wederkerigheid er een samenleving is opgebouwd die al meer dan vijftig jaar lang bloeit, en die zich niet opsluit in vooral een interne blik. Net als Festival is ook Sun City niet gated, achter een hek, maar een open samenleving van senioren die het lekker vinden met leeftijdsgenoten te wonen, te sporten, spelen en te ouwehoeren. Of er voor elkaar te zijn. Zo zegt Mary, de hulpsheriff in de Posse, dat ze 1.500 uur in het jaar als vrijwilliger voor de Posse werkt, maar dat ze er zoveel meer voor terug krijgt. Dat zoveel meer is niet in geld uit te drukken, want dat krijgt ze niet, maar wel heeft het leven voor haar met deze rol aan betekenis gewonnen. Heel veel. Sun City wordt niet voor niets de City of Volunteers genoemd.

Sun City Sheriff Posse

Sun City Sheriff Posse

Werkplaatsen en sport
Met Joelyn Higgins bezoeken we één van de vele recreatiecentra in Sun City. De kosten hier zijn wat lager dan in Festival, 45 euro per maand per huishouden. En daarvoor kun je van alle voorzieningen gebruik maken, met uitzondering van golf. Daarvoor gelden extra kosten. Deze bijdrage aan de voorzieningen is verplicht voor alle bewoners. De RCSC (Recreation Centers of Sun City) is de instantie van vrijwilligers die zorgt dat de voorzieningen op peil blijven en worden vernieuwd. Want ook het 56 jaar oude Sun City zal zich moeten blijven vernieuwen om de concurrentie de baas te blijven. Behalve verschillende sportvoorzieningen kent het Bell Center diverse ateliers waar de bewoners van de stad zich kunnen uitleven. “To rediscover old passions”. Interesse in houtbewerking, klei, schilderkunst, glaskunst, werken met stoffen, fotografie, beeldhouwkunst en dergelijke? Dan ga je naar het Bell Center. Er wordt nog een tiental woningen nieuw gebouwd in Sun CIty in vergelijkbare prijzen als in Festival. In de bestaande voorraad zijn zowel goedkopere als duurdere woningen te vinden. Sun City is er voor senioren die zoeken tussen 70.000 en 450.00 euro.

No matter what you did before, it’s now that counts
’s Avonds zijn we uitgenodigd bij Don en Vicki, die al meer dan tien jaar in Sun City wonen. Ze hebben hun vrienden Helen, John, Norm en Janet uitgenodigd om ons te ontvangen en te praten over van alles en nog wat, waaronder natuurlijk het wonen in de seniorenstad. Ze zijn allen reizigers, en hebben daarmee, meer dan de gemiddelde Amerikaan hun blik ook naar buiten gericht. En ze vinden het prachtig. Inmiddels lopen ze tegen de tachtig, maar ze zien er allen stuk voor stuk goed en fit uit. Dingen waarvoor ze zich vroeger geen tijd gunden, doen ze nu wel. Zo speelt Don toneel en Vicki bridge, Norm bouwt van alles, Janet studeert Duits, Helen bowlt en samen zijn ze lid van de wijngroep The Sun City Swillers. John is minder actief in clubs en dergelijke. Hij heeft zijn eigen adviespraktijk. Maar los van de activiteiten die mensen hier ontplooien, is Sun City ook een stad waar mensen gelijk zijn. De verschillen op basis van eerdere opleidingen of werkzaamheden zakken naar de achtergrond. Het gaat om het hier en nu. Nu genieten van het leven en jezelf nuttig maken. Hospitality is onderdeel daarvan en dat ervaren we zeker ook deze avond. Met zijn allen zitten we rond de gashaard op het terras, met lekker eten en drinken en een goed gesprek.

Sun City

Sun City

Transformatie
Op de donderdag bezoeken we Atria Parc Sierra Pointe. Een upscale community voor independent en assisted living in Scottsdale. “Het complex is in transformatie”, vertelt General manager Tracy Colburn. “Enerzijds zijn we sinds kort gecertificeerd om de zwaardere zorg te kunnen leveren en anderzijds voert Atria een nieuwe huisstijl door”. Wat we in het gebouw terugzien van deze transformatie is dat de zeer warme en wat overdadige inrichting wordt vervangen door een lichtere en meer sobere. Het voelt niettemin als een bezuiniging. Mensen met een lichtere zorgvraag en met een zwaardere wonen hierdoor elkaar heen. Waar nu nog het aandeel mensen met een zwaardere zorgdraag ondergeschikt is aan de lichtere vorm gaat dat veranderen. Sierra Pointe koerst op assisted living. De prijsniveaus? Tot 8.000 per maand.

Leren in en van de woestijn
Taliesin West is één van de meest bijzondere bouwwerken in de VS en is voorgedragen voor de Unesco Werelderfgoed lijst (waar ook de Chinese Muur, de Grand Canyon en het Rietveld Schröderhuis in Utrecht op vermeld staan). Taliesin West is een onderwijscommunity ontworpen door architect Frank Lloyd Wright. Tijdens de bouw in de jaren dertig van de vorige eeuw lag het complex nog ver van de bebouwde kom in de Sonora woestijn ten oosten van Phoenix. Inmiddels is de stad tot op enkele honderden meters genaderd. De eerstejaars studenten werd de opdracht gegeven om in de woestijn een huis te bouwen voor hun eerste jaar, en dat huis te bouwen van materialen die te vinden zijn in die woestijn. Taliesin West is een mooie mix van materialen en ruimten. In rode en bruine tinten passend bij de omliggende natuur en er ook in opgaand door de geringe bouwhoogten. Het complex kent diverse gebouw en vertrekken. Allen voelen ruim door de mooie manier waarop het zonlicht, al dan niet gefilterd door katoenen doeken, binnenkomt.

Taliesin West

Taliesin West

Rafelrand
Onze studiereis eindigt in een rafelrand van downtown Phoenix. Een buurt, in de volksmond de Triangle genoemd, met duidelijk minder aanzien. “Een opkomende buurt” zegt Benjamin Hall. Hij heeft hier een achttal tiny houses gerealiseerd, de White Stone Studios. Verstopt achter een niet zo fraai hek – de buren hebben 26 honden – liggen enkele kleine maar mooi gedetailleerde woningen. Benjamin heeft alles zelf gedaan, het ontwerp, het bouwen en het verhuren (voor 1.200 euro per maand). De financiering heeft hij gerealiseerd via zijn grootmoeder, die haar huis verkocht en dat geld in Benjamins project gestoken heeft. Alleen al de goedkeuring voor het ontwerp heeft hem een jaar werk gekost. Uiteindelijk ligt er een mooi complexje, eenlaags, en één kamer. En een douche met prachtig daglicht. Één van de studio’s heeft Benjamin gehouden, om deze als Air B&B in de markt te kunnen zetten. De rafelrand gaat verder enkele straten verderop, langs Grand Avenue waar we met Benjamin een klein complex bezoeken dat is opgebouwd uit zeecontainers. Hier delen twee huishoudens één badkamer. Ook in de buurt is de Third Place, een café dat deels is opgezet rond enkele chalets die nog stammen uit de tweede wereldoorlog en waarvoor een nieuwe bestemming nodig was. Mooi dat ook dat zijn weg vindt in Phoenix.

White Stone Studios

White Stone Studios

Meer lezen?
Klik hier voor de introductie van de studiereis Vancouver & Phoenix
Klik hier voor Vancouver
Klik hier voor info over de studiereizen die Beyond Now organiseert.
Klik hier voor de blog van één van de deelnemers aan de reis, Willeke Janssen


Alex Sievers

Alex is al meer dan 25 jaar actief in de woningmarkt en woonbeleid. Zijn passie ligt in projecten waar elementen als gezondheid en gastvrijheid een belangrijke rol spelen. "Met attractieve en verrassende woonconcepten dragen we graag bij aan een (sociaal) duurzame samenleving".

0 reacties

Geef een reactie

Avatar plaatshouder

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.